در این مقاله به طور کامل درباره ترمیم دندان با کمک تاج دندان مصنوعی که اصطلاحاً به آن روکش دندان یا (dental crown) هم گفته می شود مطالبی ارائه داده ایم. اگر دندان شما به شدت پوسیده شده یا آسیب دیده و یا در مرز عصب کشی گسترده قرار دارد، می توانید از این پروتزهای دندانی جهت ترمیم دندانتان استفاده کنید.

تاج دندان چیست؟

دندان از بخش های مختلفی تشکیل شده است. ریشه دندان و تاج دو بخش اصلی آن هستند. ریشه در زیر لثه است و ما نمی توانیم آن را ببینیم. اما تاج بخشی از دندان است که از لثه بیرون زده و برای ما قابل مشاهده است. همانطور که می دانید رنگ آن سفید است و ساختار بسیار سفت و سختی دارد. تاج دندان مصنوعی نیز یک پروتز دندانپزشکی است که درست شبیه تاج دندان خودمان بوده و جایگزین تاج آسیب دیده می شود.

چرا به تاج مصنوعی احتیاج دارم؟

زمانی که به تاج واقعی دندان شما (که بیرون از لثه است) آسیب وارد شود دو راه حل در پیش داریم. ما یا باید دندان را بکشیم و به طور کامل از دهان خارج کنیم، یا اینکه به طریقی آن را ترمیم و حفظ کنیم. اگر دندان با روش های مرسوم مانند پر کردن دندان و عصب کشی معمولی حفظ شود که چه بهتر، اما زمانی که دندان به قدری آسیب دیده که نمی توان صرفا با عصب کشی و پر کردن ساده آن را حفظ کرد می رویم سراغ روکش یا تاج دندان مصنوعی. مثلا بعد از یک عصب کشی گسترده معمولا از روکش دندان استفاده می کنیم.

سایر اهداف استفاده از تاج مصنوعی عبارتند از:

• اگر دندان خود را پر کرده اید اما ظاهر آن را دوست ندارید
• اگر می خواهید در کنار پوسیدگی دندان بیشتر از ریشه دندان خود محافظت کنید
• زمانی که می خواهید پل و بریج دندان یا دندان مصنوعی داشته باشید
• زمانی که ایمپلنت کاشته اید و به عنوان پروتز روی آن تاج دندان مصنوعی قرار می دهید

انواع تاج دندان کدامند؟

تاج یا روکش های دندانی می توانند از مواد مختلفی ساخته شوند اما رایج است که آن ها را از موارد زیر بسازند:

• سرامیک یا پرسلن متصل شده به فلزات با ارزش که به آن به اختصار (pfm) نیز گفته می شود: بخش داخلی این تاج ها از فلز است و پرسلن به روی این بخش داخلی متصل شده یا پیوند داده میشود.
• پرسلن خالص یا تمام سرامیک: این تاج ها کاملاً از پرسلن ساخته شده اند و به اندازه تاج های پیوندی با فلزات دیگر مستحکم نیستند. اما آنها می توانند بسیار طبیعی به نظر برسند و بیشتر برای دندانهای جلویی استفاده می شوند.
• پلاستیک: این تاج ها بسیار طبیعی به نظر می رسند و در هر جای دهان قابل استفاده هستند.
• آلیاژ طلا: طلا یکی از قدیمی ترین مواد پر کننده دندان است. امروزه از این ماده با دیگر آلیاژهای فلزی برای افزایش استحکام دستگاه های دندانپزشکی مثل تاج ها استفاده می شود. و همین امر باعث سختی زیاد آن ها می شود. این تاج دندان ها میتواند به رنگ نقره ای یا طلایی باشند.

روند آماده سازی دندان برای تاجگذاری

برای اینکه بتوانید یک تاج مصنوعی جدید را جهت ترمیم جایگزین کنید، باید ابتدا بخشی از ضخامت مینای دندان را بردارید. برای این منظور لازم است دقیقا هم اندازه با شکل و حجم تاج مصنوعی، مینا را بتراشیم.

قبل از تاج یک وسیله به نام پست تاج را درون ریشه میگذارند

به جهت اینکه پایه دندان بتواند به خوبی از تاج مصنوعی حمایت کند لازم است که وسیله پیچ مانند کوچکی را وارد ریشه دندان کنند تا کمک کند که تاج به خوبی متصل و ثابت شود.

تاجگذاری دندان چقدر طول می کشد؟

برای اینکه بتوانید صاحب یکی از این دستگاه های دندانپزشکی شوید، حداقل به دو جلسه ویزیت نیاز دارید. در اولین ویزیت دندانپزشک ترمیمی دندان شما را آماده تاجگذاری میکند. او برای اینکار بخشی از مینای دندان را تراش میدهد تا بتواند تاج را روی یک پایه مناسب و مطمئن دندانی قرار داد.

در دومین جلسه ویزیت، دندانپزشک شما تاج دندان دائمی و مصنوعی را روی پایه تراشیده شده قرار خواهد داد. کل فرآیند شامل دو جلسه است که نهایتا در یک تا 2 هفته به اتمام میرسد.

تاج مصنوعی چگونه به پایه دندانی شما وصل می شود؟

زمانی که همه چیز مهیا شد و تاج دائمی متناسب با دندان شما بود دندانپزشک با کمک نوعی سیمان یا چسپ مخصوص دندانپزشکی آن را به دندان شما که از قبل تراش خورده میچسپاند.

آیا گذاشتن تاج مصنوعی درد دارد؟

دندانپزشک ترمیمی به طور معمول قبل از اینکه بخواهد کار خود را شروع کند دندان و لثه شما را دقیقا مشابه فرآیند پر کردن دندان بی حس میکند. حتی اگر دندان شما زنده نباشد و عروق عصبی در ریشه آن نباشد نیازی به بی حسی هم نیست چون هیچ دردی تجربه نمیکنید.

آیا بقیه متوجه می شوند که من تاج دندان مصنوعی دارم؟

برای اینکه نمونه مصنوعی تاج چندان متفاوت نباشد، دندانپزشک ترمیمی تمام تلاش خود را خواهد کرد که تاجی استفاده کند که همرنگ دندان های شما باشد. و به طور شفاف تر بخواهیم پاسخ این سوال را بدهیم، باید بگوییم که معمولا کسی متوجه تغییرات ایجاد شده در دهان شما نخواهد شد. مگر اینکه خودتان بخواهید قضیه را توضیح دهید.

آیا تاج جدید احساس ناخوشایندی به شما می دهد؟

تاجی که به روی دندان شما قرار داده میشود معمولا مشابه با تاج دندان واقعی شما است و خیلی سخت بتوان فهمید که مصنوعی است. با این حال ممکن است کمی طول بکشد تا به آن عادت کنید. اگر تا چند روز بعد از پروسه تاجگذاری متوجه شدید که با تاج جدید ناراحت هستید حتما به دندانپزشک ترمیمی خود اطلاع دهید.

هزینه و قیمت تاج دندان چقدر است؟

قیمت و هزینه روکش دندان بسته به نوع تاج و ماده استفاده شده در ساخت آن متفاوت است. بهترین راه این است که به مطب یک دندانپزشک ترمیمی مراجعه کنید تا بعد از بررسی های لازم، تاج مناسب را برای شما آماده کرده و هزینه حدودی را نیز برایتان برآورد کند.

راه مراقبت و نگهداری از تاج دندان چیست؟

دقیقا به همان اندازه که به تمیز کردن دندان های خودتان میپردازید موظفید که تاج را نیز تمیز کرده و از آن حمایت کنید. خود تاج مصنوعی که الان دارید خود به خود نمیتواند پوسیده شود اما میتواند پوسیدگی میتوان از محل اتصال تاج به دندان واقعی شما ایجاد شود و مشکلات جدی را در آینده برایتان به وجود بیاورد. بنابراین برای پیشگیری از چنین وضعیتی حتما هر روز دندان های خود را با کمک خمیر دندان حاوی فلوراید تمیز مسواک بزنید.

ماندگاری و طول عمر تاج دندان چقدر است؟

اینکه مدت زمان ماندگاری تاج ترمیم شده چقدر است بستگی به خودتان و اینکه چقدر در مراقبت از آن کوشا هستید دارد. اگر بتوانید با دقت و به اندازه کافی از آن مراقبت کنید میتوانید تا سال های طولانی تاج را صحیح و سالم روی دندان های خود داشته باشید. اما اگر میخواهید به صورت دقیق میزان ماندگاری و طول عمر تاج دندان خود را بفهمید از تیم دندانپزشکی خود در این باره سوال بپرسید.