فیشور سیلانت دندان یک لایه نازک از جنس مواد پلاستیکی بی رنگ یا همرنگ دندان است که برای محافظت از دندان های خلفی کودکان از پوسیدگی دندان و مسائل دیگر، به سطح جونده آنها متصل می شود و شیارهای موجود روی سطح جونده دندان ها را کم عمق می کند. این کار باعث می شود مواد غذایی روی سطح دندان تجمع پیدا نکنند و در نتیجه از پوسیدگی دندان ها جلویگری می شود.
به استفاده از سیلانت دندان، درزگیری یا شیارپوشی نیز گفته می شود. این پروسه به هیچ بی حسی نیاز ندارد و به هیچ عنوان درد ندارد. در شرایطی که کودک شما واجد شرایط آن باشد، مزایا و فواید بسیاری را شامل حال او می کند.
سیلانت دندان برای چه کسانی مناسب است؟
هر بچه ای و لزوما هر دندانی نیاز به فیشور سیلانت ندارد. اگه کودک شما یکی از شرایط زیر را دارد، می توانید و بهتر است که دندان هایش را شیارپوشی کنید.
- کودکانی که شیارها یا درزهای عمیقی داخل سطح جونده دندان های آسیابشان قرار دارد.
- اگر فکر می کنید یا مطمئن هستید که دندان های کودکتان در معرض پوسیدگی دندان قرار دارد.
- کسانی که رژیم غذایی نامناسبی دارند؛ مثلا تمایل زیادی به خوردن غذاهای فست فود و فرآوری شده، نوشیدنی های قندی و یا نوشابه دارند.
- کودکانی که دارای شرایط خاصی هستند و خودشان به تنهایی نمیتوانند اصول بهداشت دهان و دندان را به دلیل آن شرایط پیش ببرند؛ برای مثال کسانی که بیماری سندروم داون، بیش فعالی و اختلال توجه دارند.
درست است که فیشور سیلانت بیشتر برای کودکان کاربرد دارد، اما فیشور سیلانت دندان بزرگسالان نیز در شرایطی که دندان هایشان به طور طبیعی شیارهای عمیقی دارند و احتمال پوسیدگی در آنها بالا است پیشنهاد می شود.
سن مناسب برای فیشور سیلانت دندان کودکان
سیلانت دندان و درزگیرها را میشود برای دندان های شیری و دائمی استفاده کرد، اما معمولا برای دندان دائمی بیشتر استفاده می شود. از بین دندان های دائمی هم تنها دندان های آسیاب سیلانت می شوند. برای آشنایی با انواع دندان می توانید مقاله آناتومی و ساختار دندان را مطالعه کنید و به طور کامل با تمام دندان ها و کاربرد هر کدام آشنا شوید.
بهترین و ایده آل ترین زمان برای انجام فیشور سیلانت دندان، بلافاصله بعد از درآمدن دندان های آسیای اول یعنی حدود سن 6 سالگی و همچنین دندان های آسیای دوم در سن 12 سالگی است. بهتر است که فیشور سیلانت دندان شیری را تا قبل از اینکه احتمال پوسیدگی بیشتر شود، انجام دهید.
چطور سیلانت روی دندانها قرار داده می شوند؟
قرار دادن فیشور سیلانت دندان یک روند بسیار ساده است که خیلی هم طول نمیکشد و مراحل آن را در ادامه برایتان توضیح داده ایم:
- در مرحه اول، دندانپزشک دندان ها را تمیز می کند و در صورت داشتن جرم، جرمگیری دندان انجام می شود تا دندانها از نظر وجود پلاک و جرم، تمیز شوند. بعد از آن، دندانها از نظر وجود پوسیدگی بررسی می شوند.
- سپس دندان ها را دانه به دانه خشک می کنند و با ماده جاذب رطوبت احاطه می شوند.
- برای اینکه مواد سیلانت دندان به خوبی روی سطح جونده دندان قرار بگیرند، نیاز است که یک ماده ژل مانندی روی سطح دندان زده شود. این ژل باعث میشود سیلانت به خوبی به دندان بچسبد و ماندگاری آن بالاتر رود. به این ژل، ژل اسید اچ گفته می شود.
- دندان ها دوباره شسته شده و خشک می شوند.
- بسته به سطح دندان و مواد مورد استفاده، از یک لایه ماده اتصال دهنده برای چسباندن سیلانت استفاده می شود.
- در مرحله بعد سیلانت به وسیله سک قلم مو، مستقیماً بر روی سطح جویدن هر دندان اعمال می شود.
- سرانجام برای خشک کردن مواد سیلانت، دندانپزشک از یک نور خاص به نام لایت کیور استفاده می کند که به مواد تابیده شده و خیلی زود مواد سخت می شوند.
ماندگاری فیشور سیلانت دندان چقدر است؟
سیلانت دندان ماندگاری نسبتا بالایی دارد و به طور میانگین تا 9 سال دوام می آورد اما این عدد برای همه و همیشه صدق نمی کند. به این صورت که اگر شرایطش نباشد ۹ سال که هیچ، شاید سر یک سال نیز سیلانت خراب شو؛ مثلا اگر موارد زیر پیش بیاید، سیلانت دچار خوردگی و خرابی می شود و کارایی اش را کم کم از دست می دهد:
- دندان قروچه
- رفلاکس اسیده معده
- خوردن غذاهایی با اسید زیاد
- خوردن خوراکی های سفت و سخت
چطور بدون سیلانت دندان از پوسیدگی دندان بچه ها پیشگیری کنیم؟
صرفا چون این روزها به کرات ممکن است اسم سیلانت را شنیده باشیم، به این معنی نیست که حتما باید هر بچه ای سیلانت انجام بدهد. فراموش نکنیم که اجداد ما میلیون ها سال پیش تر از ما بدون هیچگونه سیلانت یا ماده دندانپزشکی خاصی رشد کردند، تکامل پیدا کردن، و شاید هم میزان آسیب دیدگی دندان هایشان به اندازه ما نبوده باشد.
با این حال چون سبک زندگی و رژیم غذایی افراد در جوامع امروزی واقعا غیر استاندارد شده، درصد پوسیدگی دندان در کودکان و بزرگسالان نیز به مراتب بیشتر شده است. بنابراین بیشتر باید روی تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی خود تمرکز کنیم تا مانع از گسترش پوسیدگی دندان ها شویم.
سیلانت دندان چطور برداشته می شود؟
برای برداشتن پوشش سیلانت باید به مطب دندانپزشک رفت و کار را به او سپرد. معمولا برداشتن سیلانت خیلی سریع و آسان است و با استفاده از لیزر یا مته ظریف دندانپزشکی برداشته می شود. این کار اصلا خطری ندارد و آسیبی به دندانها وارد نمی کند.
معمولا سیلانت بعد از قرارگیری، برداشته نمی شود مگر اینکه دندانپزشک مشکلی را تشخیص بدهد یا اینکه بیمار یا والدین کودک به دلایلی مانند تغییر نوع سیلانت درخواست برداشتن آن را داشته باشند.
عوارض فیشور سیلانت دندان
طبق تحقیقات انجام شده،استفاده از آن هیچ عارضه ای برای دندان ها ایجاد نمی کند. اما اگر به درستی در جای خود قرار نگیرد می تواند محل مناسبی برای جذب غذا و یا پلاک ها باشد و باعث ایجاد پوسیدگی دندان ها شود.
توصیه هایی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان
برای پیشگیری از پوسیدگی دندان بدون کمک گرفتن از فیشور سیلانت دندان، می توانیم توجه بیشتری به موارد زیر داشته باشیم:
- غذاهای ارگانیک و طبیعی بخوریم و تا می توانیم مصرف غذاهای فرآوری شده یا پرداز شده را کاهش دهیم.
- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنیم و از همان ابتدای کودکی اصول آن شامل درست مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و … را به بچه ها یاد دهیم.
- اعمال روغن های گیاهی توصیه شده را چندباری امتحان کنیم.
- از خمیر دندان های حاوی هیدروکسی آپاتیت استفاده کنیم تا از تجدید ساخت و تقویت دندان سود ببریم. این هیدروکسی آپاتیت یکی از باحال ترین مواد بکار رفته در خمیر دندان ها است.
- در ساعات مشخصی از شبانه روز غذا بخوریم.
- با راهکارهایی تنفس دهانی را ترک کنیم.
- به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنیم.
غذاهایی هم که حاوی مواد مغذی و مقوی زیر هستند را حتما به رژیم غذایی خود اضافه کنید:
- پروتئین
- چربی های سالم
- فیبر
- آنتی اکسیدان ها
- ویتامین ها
- مواد معدنی مانند فسفر، منیزیم و کلسیم
سوالات متداول درباره موضوع
از نظر علمی، از سیلانت شفاف می توان بر روی حفره های بسیار ریز و کوچک استفاده کرد تا جلوی پوسیدگی بیشتر گرفته شود. اما بهتر است تا قبل از انجام فیشور سیلانت، هرگونه پوسیدگی بر روی دندانها برطرف شود.
دندان های سیلانت شده به سادگی می تواند مسواک زده شود یا از نخ دندان کشیده شود. از یک مسواک با موهای نرم و خمیر دندان دارای عامل بازسازی کننده مانند هیدروکسی آپاتیت (hydroxyapatite) و فلوراید استفاده کنید.
آبسه دندان؛ از علت تا روش درمان فوری آن
با سریع ترین روش های سفید کردن دندان آشنا شوید
درمان سه سوته دندان درد؛ چطور ممکن است؟
