دندان نهفته چیست و چگونه درمان می شود؟

دندان نهفته (impacted teeth) یکی از مشکلاتی است که گاهی به سادگی دیده نمی شود، اما تاثیر زیادی روی سلامت دهان دارد. بسیاری از افراد ممکن است بدون اطلاع با این وضعیت روبرو باشند و وقتی مشکل خودش را نشان می دهد، درمان آن پیچیده تر می شود. به همین دلیل، شناخت راه های پیشگیری و مراقبت به موقع، اهمیت زیادی دارد تا سلامت دندان ها حفظ شود و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنیم.

دندان نهفته چیست؟

دندان نهفته به دندانی گفته می شود که نتوانسته باشد از لثه خارج شود و زیر لثه باقی مانده باشد. علت نهفته شدن دندان ها در اکثر مواقع عدم وجود فضای کافی در فک برای رشد و همچنین نیفتادن به موقع دندان شیری یا مسدود شدن راه خروج دندان دائمی است.

نشانه های نهفتگی دندان: علائم دندان نهفته چیست؟

نهفتگی دندان در برخی موارد ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید. در موارد دیگر، یک دندان نهفته ممکن است علائم زیر را داشته باشد:

• قرمزی و التهاب لثه
• ورم لثه
• خونریزی از لثه
• بوی بد دهان
• طعم بد دهان
• مشکل در باز کردن دهان
• درد دندان حین جویدن مواد غذایی

علائم ممکن است در طی هفته ها یا ماه ها احساس شوند.

علت دندان نهفته چیست؟ چه چیزی موجب نهفتگی در دندان ها می شود؟

علل بروز دندان نهفته معمولا به چند عامل اصلی بازمی گردد که در کنار هم مانع رشد طبیعی دندان می شوند. مهم ترین دلیل این است که فضای کافی در دهان برای رویش دندان وجود ندارد؛ در این شرایط، دندان یا کاملا از لثه خارج نمی شود یا به صورت کج و ناصحیح رشد می کند. علاوه بر این، عوامل ژنتیکی نقش قابل توجهی دارند و اگر در خانواده سابقه دندان نهفته وجود داشته باشد، احتمال بروز این مشکل بیشتر خواهد بود. همچنین، برخی مواقع درمان های ارتودنسی دندان نیز می توانند به صورت غیرمستقیم روی موقعیت دندان ها تاثیر بگذارند و منجر به نهفتگی دندان شوند. جهت رشد غیرطبیعی دندان ها و مشکلات فک و لثه هم از دیگر دلایل شایع این وضعیت به شمار می روند.

کدام دندانها بیشتر دچار نهفتگی می شوند؟

🦷 دندان	🔍 ویژگی‌	🛠️ درمان رایج
دندان عقل 🦷	آخرین دندان، 17-21 سال	کشیدن یا جراحی
دندان نیش بالا 🦷	نقش مهم، احتمال نهفتگی زیاد	ارتودنسی ثابت یا متحرک
دندان شیری 🦷	کمتر شایع ممکن است مانع رشد دندان دائمی شود	بسته به مورد، درمان متنوع

دندان عقل نهفته

دندان عقل که معمولاً آخرین دندانی است که از لثه بیرون میزند بیشتر دچار نهفتگی می شود. این دندان ها به طور معمول در سنین 17 تا 21 سالگی از لثه بیرون می زنند. بنابراین بیشتر اوقات اگر حرفی از دندان نهفته شد منظور دندان عقل است. هرچند که دندان های دیگر نیز ممکن است دچار نهفتگی شوند.

با رویش دندان عقل (که به آن “دندانهای آسیاب سوم” نیز گفته می شود) رشد فک اغلب متوقف شده است. بنابراین دهان و فک برای جا دادن به آنها خیلی کوچک است. از آنجا که در این شرایط دیگر واقعاً نیازی به دندان عقل نیست، اگر مشکلی ایجاد شود معمولاً اقدام به کشیدن دندان می کنند. اگر شما فک کوچکی دارید، احتمالاً دندان عقل نهفته دارید.

دندان نیش

دومین دندان متداول که ممکن است دچار نفهتگی شود دندان های نیش فک بالا هستند که به آن (canines) نیز گفته می شود. از آنجا که این دندان ها نقش مهمی در دهان شما دارند، به احتمال زیاد پزشک معالجاتی را توصیه می کند که این دندان ها را به جای برداشتن ترغیب به رویش کند. درمان ارتودنسی ثابت یا متحرک میتواند برای در آمدن کامل دندان نیش نهفته مناسب باشد.

دندان شیری نهفته

گاهی دندان های شیری به موقع نمی افتند و در نتیجه دندان دائمی پشت آن ها نمی تواند به درستی رشد کند. این وضعیت می تواند باعث کج شدن دندان های دیگر، ایجاد فاصله های غیرطبیعی و حتی مشکلات جویدن شود. دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی با بررسی موقعیت دندان های نهفته، ممکن است کشیدن دندان شیری یا استفاده از روش های ارتودنسی را توصیه کند تا مسیر رشد دندان دائمی باز شود و ترتیب طبیعی دندان ها حفظ گردد. تشخیص به موقع این مشکل اهمیت زیادی دارد تا از عوارض جدی تر جلوگیری شود.

با دندان  نهفته چه باید کرد؟

اگر مشکوک به وجود دندان نهفته یا نهفتگی دندان هستید، در اسرع وقت به دندانپزشک یا یک متخصص ارتودنسی خوب مراجعه کنید. آنها می توانند دندان های شما را معاینه کرده و با اشعه ایکس دهان وجود نهفتگی را تشخیص دهند. در صورت وجود چنین شرایطی، آنها می توانند در مورد مزایا و خطرات درمان بحث کنند.

روش های تشخیص وجود دندان نهفته

🔑 موضوع	🧒 کودکان	👨‍🦳 بزرگسالان
روش تشخیص	معاینه توسط متخصص ارتودنسی	بررسی رشد دندان ها توسط فرد یا دندانپزشک تصویربرداری (رادیوگرافی)
نکات مهم	درمان آسان تر اهمیت بالای تشخیص زودهنگام	در صورت عدم رویش دندان مراجعه به مرکز دندانپزشکی ضروری
سن مناسب تشخیص و درمان	حدود 7 سالگی	رویش دندان نیش تا 14 سال دندان عقل20-35 سال

تشخیص وجود دندان نهفته در کودکان و بزرگسالان متفاوت است و به شرح زیر می باشد:

تشخیص وجود دندان نهفته در سنین کودکی

درمان بسیاری از مشکلات و بیماری ها در سنین کودکی بسیار راحت تر از سنین بزرگسالی است و درمان مشکلات دهان و دندانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. به همین دلیل توصیه می شود که فرزند خود را در سن 7 سالگی نزد یک متخصص ارتودنسی ببرید تا پس از معاینات لازم در صورت نیاز درمان را آغاز کند. متخصصین ارتودنسی جزئی ترین مشکلات دندانی اعم از نهفتگی دندان ها و … را تشخیص می دهند و بهترین روش درمانی را اتخاذ می کنند.

تشخیص وجود دندان نهفته در سنین بزرگسالی

اصولا افراد با توجه به نحوه رویش دندان های خود تا حد زیادی می توانند متوجه وجود دندان نهفته در لثه خود شوند. اصولا رویش کامل دندان های نیش تا سن 14 سالگی و رویش دندان های عقل در سنین 20 الی 35 سالگی صورت می گیرد. در صورتی که دندان های شما در هر کدام از این سنین که گفتیم رشد نکردند نیاز است که به یک مرکز دندانپزشکی مراجعه کنید تا پس از بررسی ها و تصویربرداری های لازم وجود این عارضه بررسی شود.

درمان و اصلاح دندان نهفته به چه صورت است؟

🛠️ گزینه درمان	🔍 توضیحات	⏳ زمان/شرایط
صبر کردن و نظارت	بدون علامت کنترل دوره ای با عکس اشعه ایکس معاینات منظم	مراجعه منظم به دندانپزشک کنترل مستمر
عمل جراحی دندان نهفته	کشیدن دندان با جراحی معمولا در مطب با بی حسی موضعی انجام می شود	45-60 دقیقه جراحی بهبودی 7-10 روز سرپایی
کمک به بیرون آمدن دندان	استفاده از ارتودنسی براکت کشیدن دندان های مجاور برای تحریک رویش دندان نیش	موثرتر در افراد جوان در صورت عدم موفقیت کشیدن و جایگزینی

گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

صبر کردن و نظارت بر وضعیت دندان

اگر دندان نهفته شما هیچ علامتی ایجاد نمی کند، دندانپزشک ممکن است فعلا دست نگه دارد و به صورت دوره ای با عکس اشعه ایکس موقعیت و وضعیت دندان را نظارت کند. با استفاده از این روش، دندانپزشک به جای کشیدن دندان، با جراحی آن را مرتباً کنترل می کند تا در صورت بروز هرگونه مشکلی، سریعا مشکل را برطرف کند. برای این منظور باید به طور منظم به مطب دندان پزشک خود مراجعه کنید.

عمل جراحی دندان نهفته

اگر درد و سایر عوارض جانبی ناخوشایند ناشی از نهفتگی دندان را تجربه می کنید، دندانپزشک شما ممکن است کشیدن دندان با جراحی را به شما توصیه کند. این موضوع به خصوص در مورد دندان عقل نهفته صادق است. اگر دندان پنهان شما روی سایر دندانها تأثیر منفی بگذارد، ممکن است کشیدن را نیز توصیه کنند.

جراحی دندان نهفته معمولاً به صورت سرپایی در مطب جراح دهان انجام می شود. به این معنی که می توانید همان روزی که عمل را انجام می دهید به خانه بروید. این روش معمولاً 45 تا 60 دقیقه طول می کشد و احتمالاً تحت بی حسی موضعی قرار خواهید گرفت. بهبودی ممکن است 7 تا 10 روز طول بکشد، اما شما باید بتوانید در طی چند روز پس از انجام عمل ، به محل کار یا مدرسه خود برگردید.

کمک به بیرون آمدن دندان

هنگامی که دندان های نیش دچار پنهان شدگی شود، ممکن است از وسایل کمکی جهت رویش دندان استفاده شود تا دندان به خوبی بیرون بزند. دستگاه ها و ابزار کمک رویشی دندان ممکن است شامل بریس ارتودنسی، براکت یا کشیدن دندان های شیری یا دائمی مجاور باشد که مانع از بیرون زدن دندان نیش میشوند. این روش ها وقتی روی افراد جوان تر انجام شود بسیار موثر هستند. در صورت عدم دستیابی به رویش دندان، لازم است دندان نهفته برداشته شود و با ایمپلنت دندان یا بریج و یا دندان مصنوعی جایگزین شود.

عوارض و خطرات دندان های نهفته

از آنجایی که دندان های کاملا نهفته هرگز سر از لثه بیرون نمی آورند، نمی توانید آن ها را تمیز کرده یا مراقبت کنید. اما اگر دندان یا دندان های شما تا حدی پنهان باشند، تمیز کردن آنها دشوارتر است. این امر آنها را در معرض خطر بیشتری برای مشکلات دندانی زیر قرار میدهد:

• پوشیدگی و ایجاد حفرات
• از بین رفتن (دندان مرده)
• عفونت دندان و لثه
• ازدحام دندانهای اطراف
• کیست یا آبسه دندان
• آسیب دیدن ریشه دندان های مجاور
• بیماری های لثه

مطالعه این مقاله را فراموش نکنید: عوارض نکشیدن دندان عقل

مدیریت درد دندان های دچار نهفتگی

• اگر از ناحیه دندان نهفته درد دارید، ممکن است بتوانید از داروهای بدون نسخه برای تسکین موقتی این درد استفاده کنید. آسپرین برای درمان درد خفیف تا متوسط ​​دندان مناسب است. با این حال، آسپرین نباید به کودکان زیر 18 سال داده شود ، زیرا می تواند خطر ابتلا به سندرم ری را افزایش دهد که یک بیماری جدی به شمار می رود.
• یخ همچنین ممکن است به کاهش التهاب کمک کند، یا می توانید آب گرم و نمک را در داخل دهان غرغره کنید.
• اگر درد شما شدید است و نمی توانید از طریق درمان های خانگی آن را تسکین دهید؛دندانپزشک ممکن است داروهای قوی تر یا درمان های پزشکی دیگر تجویز کند.
• اگر یک دندان نهفته باعث درد شدید و مزمن شود، احتمالا باید با جراحی برداشته شود یا با استفاده از سایر اقدامات پزشکی درمان شود.

این مقاله نیز به درد شما می خورد: درمان سه سوته دندان درد

پیشگیری از مشکلات دندان نهفته

برای پیشگیری از مشکلات ناشی از دندان نهفته، مراجعه منظم به دندانپزشک و انجام معاینات دوره ای بسیار مهم است. عکس‌برداری های رادیولوژیک به موقع می تواند وجود دندان نهفته را تشخیص دهد و در صورت نیاز اقدامات پیشگیرانه مانند ارتودنسی یا کشیدن دندان انجام شود تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.

نکات پایانی درباره نهفتگی دندان

دندان های نهفته همیشه مشکل ایجاد نمیکنند و در بعضی موارد نیازی به درمان آنها نیست. اما در مواقع دیگر باید آنها را برداشته تا از عفونت، آسیب دیدن دندانهای دیگر یا سایر عوارض جلوگیری شود. معاینات منظم دندانپزشکی از سنین پایین می تواند به دندانپزشک شما کمک کند تا دندان های نهفته را از همان اوایل شناسایی کرده و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسبی برای آن ها ارائه دهد.

سوالات متداول