یکی از مهمترین مواد بکار رفته در دندانپزشکی ماده کامپوزیت است که بسیار بسیار کاربردی است و در بخش های مختلف دندانپزشکی برای مصارف مختلف بکار گرفته می شود. ما در این مقاله به 6 کاربرد این ماده ارزشمند می پردازیم. احتمالا اگر این مقاله را بخوانید بار دیگر که به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید تصویر واضح و بهتری از کامپوزیت دندان در ذهن شما نقش ببندد.

ونیر دندانی

بیشترین کاربرد کامپوزیت دندان در دندانپزشکی زیبایی، استفاده از آن برای فرآیند اصلاح طرح لبخند در قالب ونیر دندانی است. ونیر دندان نوعی روکش ها و پوسته های نازک و همرنگ دندان هستند که به جهت زیبایی به دندان ها متصل می شوند و عیوب ظاهری دندان ها مانند تغییر رنگ، لب پر شدگی، شکستگی، ترک خوردگی، کوتاهی و فاصله بین دندان ها و …. را پوشش می دهند.

ما دو نوع ونیر دندانی به نام های لمینت دندان و ونیر کامپوزیت داریم که احتمالا نام هر دو را شنیده اید. لمینت ها از جنس سرامیک هستند و برای ساخت ونیر کامپوزیت ها نیز از رزین کامپوزیت استفاده می شود.

ترمیم اینله دندان

دندان هایی که دچار آسیب دیدگی یا پوسیدگی جزئی می شوند را با کمک مواد پر کننده ترمیم می کنند اما اگر پوسیدگی گسترده باشد با روش معمول و رایج پر کردن دندان، نمی توان آن ها را ترمیم و درمان کرد. مثلا دندان های آسیاب که پهن تر هستند و سطوح بزرگتری دارند اگر دچار پوسیدگی گسترده در سطح جونده شوند باید با روش هایی مانند اینله و انله ترمیم شوند.

اینله نوعی ترمیم غیر مستقیم است که در چنین مواقعی کاربرد دارد. اگر پوسیدگی دندان در سطج جونده زیاد باشد و هنوز لبه های دندان را درگیر نکرده باشد برای ترمیم آن از اینله استفاده می شود.

ترمیم انله دندان

انله نیز مشابه با اینله نوعی ترمیم غیر مستقیم است به این معنی که در لابراتوار ساخته می شوند. دندانپزشک ابتدا دندان آسیابی که دچار پوسیدگی وسیع شده را از پوسیدگی و خرابی نجات می دهد (پوسیدگی را می تراشد) و بعد از آن از دندان قالب می گیرد. قالب به لابراتوار فرستاده می شود و سپس بر اساس آن ترمیم اینله و انله ساخته می شوند.

انله ترمیمی وسیع تر از انله است. به این شکل که اگر دندانی سطح جونده اش پوسیده باشد و به لبه ها نیز رسیده باشد دیگر با اینله ترمیم نمی شود و باید آن را انله کرد. معمولا اینله و انله از جنس آمالگام یا کامپوزیت و یا سرامیک هستند. که البته این روزها استفاده از کامپوزیت دندان برای ساخت این دو نوع ترمیم رایج تر است.

بریج دندان

بریج ها نوعوی پروتز دندانی هستند که جایگزین 1 یا تعداد معدودی دندان از دست رفته می شوند. آن ها به نسبت ایمپلنت دندان هزینه کمتری دارند و کمی شکیل تر از دنچر یا دندان مصنوعی هستند.

انواع مختلفی بریج دندان وجود دارد که هر کدام مناسب شرایط خاصی هستند. برای متصل کردن بریج معمولا می توان از پسب مخصوص یا کامپوزیت دندان استفاده کرد. کامپوزیت که ابتدا به حالت خمیری است به دندان متصل می شود و سپس با نور سفت و سخت می شود. (لازم به ذکر است که خود بریج از جنس کامپوزیت نیست بلکه با کامپوزیت به دندان های دیگر متصل می شود.)

پر کردن دندان (اصلی ترین کاربرد کامپوزیت دندان در دندانپزشکی)

در دندانپزشکی، دندان های آسیب دیده (معمولا بر اثر پوسیدگی دندان) را با کمک مواد مخصوصی ترمیم می کنند. بعد از آنکه محل پوسیدگی را به اندازه کافی تراشیدند تا پوسیدگی از بین برود، حفره ای به جای می ماند که آن حفره را با کمک مواد پر کننده دندان مهر و موم می کنند. یکی از مواد پر کننده بسیار مهم در دندانپزشکی برای ترمیم دندان و یا پر کردن این حفره کامپوزیت دندان است. کامپوزیت همرنگ دندان بوده و ترمیم بسیار خوبی برای دندان های پوسیده است.

سایر مواد پر کننده دندان که این روزها برای ترمیم به کار می روند طلا، آمگام و سرامیک هستند. البته مواد دیگری هم بکار گرفته می شوند اما این 4 مورد از همه پرطرفدارتر و رایجتر هستند.

امروزه در بیشتر کشورهای توسعه یافته به جای آمالگام از کامپوزیت جهت ترمیم و پر کردن دندان ها استفاده می شود. کامپوزیت هیچ عوارضی برای دندان ندارد و به راحتی به دندان متصل می شود. یکی از مزایای کامپوزیت این است که برای اتصالش نیاز کمتری به تراش دندان است این در حالی است که برای اتصال آمالگام باید میزان بیشتری از دندان تراش بخورد.

ارتودنسی دندان

یکی از مصارف بسیار رایج کامپوزیت در دندانپزشکی، کمک به اتصال براکت های ارتودنسی به سطح دندان ها است. متخصص ارتودنسی برای اینکه بتواند براکت ها را به دندان متصل کند میبایست از یک ماده خوب، چسپنده و مستحکم استفاده کند که در غالب اوقات این ماده رزین کامپوزیت است.