عوارض دندان عقل؛ چه زمانی باید نگران شد؟

دندان عقل معمولاً بین سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی رشد می کند و آخرین دندانی است که در دهان ظاهر می شود. در بسیاری موارد به دلیل کمبود فضا در فک، این دندان به صورت نهفته یا نیمه نهفته در می آید و می تواند مشکلاتی مانند درد، التهاب، عفونت، آسیب به دندان های مجاور یا حتی کیست ایجاد کند. شناسایی به موقع این عوارض و درمان مناسب، برای حفظ سلامت دهان ضروری است. در این مقاله از دندانه به بررسی این مشکلات و راه های پیشگیری و درمان آن ها می پردازیم.

عوارض دندان عقل؛ از درد تا جراحی

۱. درد و فشار در ناحیه فک

دندان عقل می تواند باعث ایجاد فشار به دندان های مجاور شود و درد شدیدی در فک پایین یا بالا ایجاد کند.

۲. تورم و التهاب لثه

رشد ناقص یا نهفته دندان عقل باعث تورم، قرمزی و التهاب لثه در ناحیه پشتی دهان می شود.

۳. عفونت بافت نرم اطراف دندان (پریکورونیت)

تجمع باکتری ها در اطراف دندان عقل نیمه رویش یافته می تواند منجر به عفونت لثه شود که با درد، بوی بد دهان و تب همراه است.

۴. آسیب به دندان های مجاور

در صورتی که فضای کافی برای رشد دندان عقل وجود نداشته باشد، ممکن است به ریشه یا بدنه دندان کناری فشار وارد کرده و باعث پوسیدگی یا لق شدن آن شود.

۵. تشکیل کیست یا تومورهای کوچک فکی

در برخی موارد نادر، دندان عقل نهفته می تواند باعث ایجاد کیست یا ضایعات استخوانی شود که نیاز به جراحی دارد.

۶. سردرد و گوش درد

فشار ناشی از دندان عقل نهفته می تواند باعث سردرد یا حتی درد در ناحیه گوش و گردن شود.

عوارض دندان عقل نیمه نهفته چیست؟

بیشترین مشکلات مربوط به دندان های عقل نیمه نهفته است؛ زیرا مواد غذایی در بین دندان و لثه گیر می کند و احتمال بروز مشکلاتی مانند آبسه و سلولیت بسیار زیاد است.

عوارض دندان عقل نهفته چیست؟

عوارض دندان عقل نهفته می تواند در دراز مدت بسیار حاد باشد و مشکلات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. دندان نهفته دارای یک کیسه رویشی اطراف خود است که در طول مدت زمان می تواند تبدیل به کیست یا تومور شود. بنابراین کشیدن و جراحی دندان عقل قبل از سنین 25 الی 30 سالگی توصیه می شود. همچنین کیست های به وجود آمده می توانند منجر به از بین رفتن بخش قابل توجهی از استخوان فک شود.

تفاوت بین دندان عقل نهفته و نیمه نهفته

ویژگی 🔍	دندان عقل نهفته 😶‍🌫️	دندان عقل نیمه‌نهفته 😬
وضعیت قرارگیری	کاملا زیر لثه و استخوان قرار دارد	بخشی از دندان از لثه بیرون زده
قابل دیدن بودن	قابل مشاهده نیست	بخش هایی از تاج دندان دیده می شود
احتمال عفونت	کمتر (تا زمانی که بسته بماند)	بیشتر (به‌دلیل تجمع غذا و باکتری)
علائم درد	ممکن است درد نداشته باشد	اغلب با درد، التهاب یا بوی بد همراه است
تشخیص	فقط با عکس رادیوگرافی	با چشم + عکس رادیوگرافی
درمان معمول	جراحی کامل برای خارج سازی	جراحی ساده تر یا گاهی فقط برداشت لثه
احتمال رشد کامل	معمولا نه	ممکن است ادامه رشد داشته باشد

عفونت دندان عقل

عفونت دندان عقل، به ویژه زمانی که این دندان به صورت نهفته یا نیمه نهفته باقی بماند، یکی از شایع ترین مشکلات دهان و دندان است. این عفونت معمولاً در بافت نرم اطراف دندان عقل ایجاد می شود و اگر به موقع درمان نشود، ممکن است به دیگر بخش های دهان و حتی بدن گسترش یابد.

علائم عفونت دندان عقل

• درد و حساسیت در ناحیه عقب دهان
• تورم و التهاب لثه
• بوی بد دهان یا طعم ناخوشایند
• دشواری در باز کردن دهان یا جویدن
• تب و احساس خستگی
• ترشح چرک از اطراف دندان

دلایل بروز عفونت دندان عقل

• نهفتگی یا نیمه نهفتگی دندان عقل
• تجمع غذا و باکتری در ناحیه اطراف دندان
• رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
• ایجاد زخم یا آسیب به لثه در اطراف دندان
• ضعف سیستم ایمنی یا بیماری های زمینه‌ای

روش‌های درمان عفونت دندان عقل

• استفاده از آنتی بیوتیک (تجویز توسط پزشک) برای کنترل عفونت
• دهانشویه ضدعفونی کننده برای کاهش باکتری ها
• تمیز نگه داشتن ناحیه آلوده با مسواک نرم و نخ دندان
• درمان جراحی یا کشیدن دندان عقل در صورت تکرار عفونت
• کمپرس گرم یا سرد برای کاهش درد و التهاب

بهترین زمان برای کشیدن دندان عقل

در اکثر افراد دندان عقل به صورت نیمه نهفته یا نهفته باقی می ماند و این دندانپزشک است که می تواند تشخیص دهد بهترین زمان کشیدن دندان عقل چه زمانی است. در صورتی که هر یک سال یکبار برای چکاپ وضعیت دندان ها به کلینیک دندانپزشکی مراجعه می کنید دیگر نیازی نیست نگران عوارض نکشیدن دندان عقل باشید؛ چرا که دندانپزشک قبل از اینکه این دندان برای شما مشکل ساز شود آن را خارج می کند.

نوشته مرتبط :

• علت عفونت دندان عقل چیست ؟

عوارض احتمالی کشیدن دندان عقل

🆔	عارضه	توضیحات
1️⃣	😣💨درد و تورم	• درد طبیعی • تورم گونه • چند روز اول
2️⃣	🩸🚨خونریزی	• خونریزی خفیف • چند ساعت اول • نیاز به پیگیری
3️⃣	🦠🔥عفونت	• باکتری محل زخم • بوی بد • نیاز به آنتی بیوتیک
4️⃣	⚠️🕳️خشکی حفره	• درد شدید • لخته از بین رفته • نیاز به درمان
5️⃣	🧠⚡آسیب به عصب	• بی حسی لب • بی حسی زبان • موقت یا دائم
6️⃣	😬🚫محدود شدن باز شدن دهان	• درد فک • سختی در جویدن • معمولا موقت
7️⃣	👃🤢طعم یا بوی بد دهان	• بقایای غذا • شروع عفونت • نیاز به شستشو

کشیدن دندان عقل، به خصوص اگر نهفته یا نیمه نهفته باشد، می تواند با برخی عوارض همراه باشد. در ادامه به مهم‌ترین آن ها اشاره می کنیم:

• درد و تورم
  درد در محل جراحی و تورم گونه ها یکی از شایع ترین عوارض است که معمولاً تا چند روز ادامه دارد.
• خونریزی
  ممکن است در ساعات اولیه پس از کشیدن دندان، خونریزی خفیف وجود داشته باشد. در صورت تداوم یا شدت گرفتن، باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
• عفونت
  باقی ماندن غذا یا باکتری در محل زخم می تواند باعث عفونت شود. رعایت بهداشت دهان و مصرف آنتی بیوتیک در صورت تجویز ضروری است.
• خشکی حفره (Dry Socket)
  یکی از عوارض دردناک که در صورت از بین رفتن لخته خون محل کشیدن دندان رخ می دهد و نیاز به درمان فوری دارد.
• آسیب به اعصاب
  در موارد نادر، کشیدن دندان عقل می تواند به اعصاب فک یا زبان آسیب برساند و باعث بی حسی موقت یا دائم شود.
• محدود شدن باز کردن دهان (تریسموس)
  ممکن است پس از جراحی، باز کردن دهان دشوار یا دردناک شود که معمولاً موقت است.
• احساس طعم یا بوی بد در دهان
  به دلیل باقی ماندن بقایای غذا یا تشکیل عفونت، ممکن است طعم یا بوی ناخوشایند احساس شود.

عوارض کشیدن دندان عقل در سنین بالا

کشیدن دندان عقل در سنین بزرگسالی و سالمندی می تواند عوارضی را داشته باشد که عبارتند از:

• ریشه های دندان در سنین بالاتر قطورتر می شوند به همین دلیل ممکن است کشیدن دندان عقل همراه با درد بیشتری باشد.
• پس از کشیدن دندان عقل دوران التیام و بهبود جای زخم آن طولانی تر خواهد بود.
• احتمال پوسیدگی دندان های اطراف دندان عقل بسیار زیاد است.
• در افراد مسن امکان شکستن استخوان در حین جراحی دندان عقل هم وجود دارد.

پیشگیری از عوارض دندان عقل

🆔	توصیه تخصصی	توضیحات
1️⃣	🦷📅ویزیت منظم دندانپزشک	• بررسی وضعیت دندان عقل • عکس برداری دوره ای (OPG) • تشخیص به موقع نهفتگی یا مشکل
2️⃣	🪥🧼رعایت بهداشت دهان	• مسواک زدن دقیق • استفاده از نخ دندان مخصوص نواحی عقب دهان • دهانشویه برای کنترل باکتری
3️⃣	🥦🥤رژیم غذایی مناسب	• پرهیز از غذاهای سفت، چسبناک یا شیرین • مصرف غذاهای نرم و خنک • نوشیدن آب کافی
4️⃣	❄️💊کنترل دردهای خفیف	• کمپرس سرد روی گونه • مصرف مسکن های رایج (ایبوپروفن، استامینوفن) • پرهیز از تحریک ناحیه دردناک
5️⃣	✂️🦷جراحی پیشگیرانه	• کشیدن دندان در صورت نبود فضای رشد • مناسب ترین سن: 17 تا 25 سال • کاهش احتمال عفونت و آسیب
6️⃣	⚠️🔍بی توجهی نکنید	• برخی عوارض بدون علامت هستند • بررسی منظم حتی در نبود درد • پیشگیری از کیست یا آسیب به دندان کناری

چرا کشیدن دندان عقل توصیه می شود؟

دندانپزشکان اصولا به دلایل زیر کشیدن دندان عقل را توصیه می کنند:

🔢 ردیف	🦷 علت کشیدن دندان عقل	📌 توضیحات
1️⃣	کمبود فضای فک	• نهفتگی • گیرکردگی • مزاحمت
2️⃣	زاویه رشد نامناسب	• درد • فشار • کج‌روی
3️⃣	پوسیدگی سریع	• فساد • تخریب • باکتری
4️⃣	بیماری لثه	• التهاب • خونریزی • عفونت
5️⃣	تشکیل چرک یا آبسه	• تورم • چرک • درد
6️⃣	رشد کیست یا تومور خوش خیم	• کیست • تومور • آسیب

• دندان عقل به دلیل کمبود جا در فک به طور کامل رشد نمی کند و باعث می شود که نتواند به طور کامل از سطح لثه بیرون بیاید.
• دندان عقل با زاویه نامناسب از لثه خارج می شود، بنابراین در هنگام خروج فرد درد زیادی را تجربه می کند.
• دندان عقل خیلی سریع دچار پوسیدگی می شود.
• وجود بیماری در لثه؛
• ایجاد چرک در اطراف دندان عقل؛
• رشد تومور یا کیست خوش خیم در اطراف دندان عقل؛

چه بیمارانی نیاز به جراحی دندان عقل دارند؟

در صورتی که دندان عقل در موقعیت صحیح رشد کند، می تواند مانند سایر دندان ها مفید و موثر باشد و نباید کشیده شود. اما این حالت بسیار کم اتفاق می افتد و در اکثر مواقع دندان عقل نیاز به کشیدن و خارج کردن از دهان دارد.

در صورت تجربه علائم زیر باید نسبت به کشیدن و جراحی دندان عقل نهفته اقدام کنید؛ چرا که در صورت سهل انگاری در انجام این کار ممکن است با عوارض نکشیدن دندان عقل مواجه شوید. این علائم عبارتند از:

• قرمزی و تورم لثه های اطراف دندان عقل؛
• احساس درد و ناتوانی در باز و بسته کردن دهان؛
• درد مداوم در فک؛
• خونریزی از لثه؛
• احساس درد و سوزش در لثه؛
• بد بو شدن دهان؛
• طعم بد در دهان؛

این موارد توسط بهترین دندانپزشک بررسی می شود و در صورت نیاز یکی از روش های کشیدن دندان عقل یا جراحی دندان عقل را انتخاب می کند.

مراقبت ‌های بعد از جراحی دندان عقل

بعد از عمل جراحی دندان عقل، باید اقدام به جلوگیری از لخته ‌های خونی در حفره جراحی کنید. از این رو نباید آب دهان خود را بیرون بریزید یا تف نمایید، چرا که این کار ممکن است به تشدید خونریزی منجر شود.

اگر به درد شدیدی پس از عمل دچار شده‌ اید، از کمپرس سرد استفاده کنید. برای این منظور یک کیسه یخ را روی پوست جایی که جراحی شده است قرار دهید تا درد تسکین یابد. همچنین ممکن است از مسکن‌ ها به تجویز پزشک یا دندانپزشک استفاده کنید. در صورتی که تجویز خاصی در این زمینه نشده باشد، می‌ توانید از داروهای بدون نسخه نظیر استامینوفن استفاده کنید.

در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی، استراحت کرده و از فعالیت‌ های سنگین پرهیز کنید. همچنین مصرف نوشیدنی‌ های حاوی کافئین نظیر قهوه، چای و نوشابه را متوقف کنید. به جوشانده‌ های گرم و سفت دست نزنید و از غذاهای خنک نظیر بستنی بهره بگیرید و آب زیادی بنوشید.

حتما بخوانید : هزینه کشیدن دندان عقل چقدر است ؟

بعد از گذشت ۲۴ ساعت، می‌ توانید مسواک بزنید. اما هنوز باید محل جراحی را با دقت تمیز کنید زیرا ممکن است هنوز دردناک باشد. همچنین، طی این مدت، از آب نمک رقیق برای شستشو استفاده کنید. در صورتی که در محل جراحی بخیه دارید، در زمانی که پزشک شما تعیین کرده است، برای خارج کردن بخیه‌ ها به دندانپزشک مراجعه کنید.

اگر چند روز پس از عمل جراحی هنوز خونریزی، درد یا تورم دارید یا نمی‌ توانید به راحتی غذا بخورید، حتما با دندانپزشک یا جراح تماس بگیرید.

هزینه کشیدن دندان عقل چقدر است؟

یکی از رایج ترین خدمات مطب های دندانپزشکی کشیدن دندان است. هزینه کشیدن دندان به نسبت سایر هزینه های خدمات دندانپزشکی کمتر است. البته هزینه کشیدن دندان عقل به دلیل دسترسی سخت تر به نسبت سایر دندان ها کمی بیشتر است. برای اطلاع از قیمت کشیدن دندان عقل می توانید به صفحه هزینه کشیدن دندان مراجعه کنید.

جمع بندی

دندان عقل به دلیل کمبود فضا اغلب نهفته می ماند و می تواند باعث درد، عفونت و آسیب به دندان های دیگر شود. در این صورت، کشیدن آن ضروری است. بهترین زمان جراحی قبل از ۲۵ سالگی است. مراقبت های پس از کشیدن برای جلوگیری از عوارض مهم هستند. معاینه منظم کمک می کند تا مشکلات به موقع تشخیص داده شوند.