عفونت دندان؛ علت، علائم، روش های پیشگیری و درمان آن

هر گونه حساسیت یا درد دندان می تواند نشان از یک مشکل جدی باشد و نباید به هیچ عنوان درمان آن را پشت گوش بیندازیم. در صورتی که دندانی دچار پوسیدگی شده باشد و آن را به حال خود رها کنیم، در واقع بستر مناسبی برای ایجاد عفونت دندان فراهم کرده ایم.

عفونی شدن دندان علاوه بر مشکلات لحظه ای مثل درد و ورم، ممکن است به سایر نقاط بدن هم سرایت کند و باعث بروز عوارض خطرناکی شود. بنابراین توصیه می کنیم که یک یا چند دندان خراب یا آسیب دیده دارید و حتی عفونت دندان بدون درد است، مراجعه به دندانپزشک را در اولویت خود قرار دهید. چرا که علائم دیگری مثل بوی بد دهان، طعم ناخوشایند در دهان و … هم می توانند نشان از عفونت دندانی باشند.

عفونت دندان چیست؟

درگیر شدن عصب دندان در اثر پوسیدگی دندان، تجمع باکتری در ریشه دندان و …. را عفونت دندان می گویند. به هیچ عنوان عفونت دندان بدون مقدمه و به یکباره اتفاق نمی افتد. بلکه یک فرایند طولانی مدت از تخریب تاج دندان تا نواحی داخلی دندان است که در مرحله آخر به محل تماس دندان و لثه پیشروی می کند. اینکه درمان عفونت دندان را در چه مرحله ای آغاز کنید، بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا در صورتی که برای درمان دیر اقدام کنید نیاز به عصب کشی دندان دارید.

عفونت دندانی در مراحل اولیه درد زیادی را ایجاد می کند و عوارض بعدی آن حتی در صورت از بین رفتن درد هم ادامه پیدا می کند. این عوارض عبارتند از بوی بد دهان، احساس طعم ناخوشایند در دهان، بی حالی و تب. به طور کلی در صورتی که دندانی که دچار پوسیدگی شده است را درمان نکنید، منجر به عفونت دندان و لثه می شود که ممکن است به سایر بخش های بدن هم سرایت کند.

علت عفونت دندان چیست؟

این مشکل می تواند تحت عوامل مختلفی اتفاق بیفتد که یکی از این عوامل عدم درمان پوسیدگی دندان است. مورد بعدی مربوط به افرادی می شود که حساسیت دهان و دندان دارند. همچنین درمان کانال ریشه که قبلا انجام شده نیز می تواند یکی از دلایل ایجاد عفونت دندانی باشد.

در واقع به طور کلی هر گونه عارضه داخلی یا سطحی که فضا را برای تجمع باکتری ها در بین دندان ها و لثه فراهم می کنند، عاملی برای ایجاد عفونت در دندان خواهند بود.

🦷 خواندن این مقاله را فراموش نکنید: حساسیت دندان پر شده چگونه درمان می شود؟

علائم عفونت دندان چیست؟

• حساسیت به خوردن مواد غذایی یا نوشیدنی های گرم و سرد؛
• ایجاد درد شدید در ناحیه ریشه دندان که حتی با مصرف مسکن ها تسکین پیدا نمی کنند و درد در یک بازه زمانی تشدید می شود و مجددا کاهش پیدا می کند.
• تغییر رنگ دندان به نسبت سایر دندان ها؛
• ورم شدید در ناحیه لثه، فک و صورت؛
• احساس بو و طعم بد در دهان؛

در کنار این علائم، سایر علائم مثل دندان درد شبانه، عدم توانایی در باز کردن دهان، درد در هنگام جویدن غذا و … نیز می توانند از نشانه های عفونی شدن دندان ها باشند.

روند عفونی شدن دندان ها

• هر گونه مشکلی که در دندان و لثه ایجاد شود و درمانی صورت نگیرد، می تواند شروع روند عفونی شدن دندان ها باشد.
• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان هم می تواند باعث شروع روند عفونی شدن دندان ها شود.
• یکی دیگر از عواملی که موجب عفونی شدن دندان ها می شود، برخی درمان ها یا مصرف داروهای خاص است. برای مثال احتمال عفونت دندان عصب کشی شده زیاد است.
• روند دراز مدت عفونی شدن دندان ها تحت تاثیر سایر عوامل مثل تغذیه نامناسب به همراه قند بالا مانند مصرف زیاد نوشابه ها و انواع شیرینی جات اتفاق می افتد.
• بالا رفتن سن هم می تواند منجر به عفونی شدن دندان ها شود.

روش های پیشگیری از عفونت دندان

طبیعتا برخی عوامل مثل افزایش سن را ما نمی توانیم کنترل کنیم، اما با رعایت بهداشت دهان و دندان و همچنین رژیم غذایی مناسب می توانیم روند عفونی شدن دندان ها را به تعویق بیندازیم. از جمله مواردی که می توانید برای پیشگیری از عفونی شدن دندان ها انجام دهید عبارتند از:

• عدم استعمال دخانیات
• حداقل یکبار در روز از نخ دندان استفاده کنید
• مسواک زدن صحیح و استفاده از خمیردندان های دارای فلوراید
• رژیم غذایی مناسب با میزان مصرف قند پایین
• محدود کردن مصرف نوشیدنی های گازدار از رژیم غذایی
• مصرف میوه و سبزیجات در رژیم غذایی روزانه
• غرغره کردن آب نمک در شرایط عدم دسترسی به مسواک

🦷 خواندن این مقاله را فراموش نکنید: درمان سه سوته دندان درد

روش های درمان عفونت دندان

با توجه به فاکتورهای مختلفی مثل محل دقیق عفونت، شرایط عفونت، شدت عفونت، شرایط جسمی فرد در برابر عفونت مثل تب و … می توان روش های درمانی مختلفی را برای از بین بردن عفونت دندان اتخاذ کرد. از جمله روش های درمانی پزشکی دندان عفونی شده عبارتند از:

عصب کشی یا روت کانال دندان

در صورتی که عفونت در عمق دندان باشد، نیاز به انجام عصب کشی یا روت کانال دندان است.

آپیکوکتومی

در برخی موارد عصب کشی دندان برای درمان عفونت دندان کافی نیست و دندانپزشک فرآیند تکمیلی درمانی مثل آپیکوکتومی را انجام می دهد. در این روش مقداری از لثه باز می شود تا ریشه انتهایی دندان که عفونی شده است به همراه بافت عفونی اطراف آن خارج می شود.

آنتی ‌بیوتیک ‌ها

استفاده از آنتی بیوتیک ها برای کنترل عفونت و جلوگیری از گسترش از آن به سایر نواحی بدن تجویز می شود. البته ممکن است از این داروها در کنار سایر روش های درمانی مانند عصب کشی دندان نیز استفاده شود.

درمان خانگی عفونت دندان

دندان عفونی شده را نمی توان با روش های خانگی درمان کرد. اما در صورت عدم دسترسی به کلینیک دندانپزشکی می توانید با روش های درمان خانگی عفونت دندان تا حدی درد دندانی و ورم را کاهش دهید. از جمله این روش های درمانی عبارتند از:

• استفاده از دهانشویه برای شستشوی دهان
• غرغره کردن آب ولرم با نمک و آبلیمو
• استفاده از مسکن های بدون نسخه برای کاهش درد دندان
• استفاده از کمپرس سرد با کاهش ورم صورت
• مصرف دمنوش های تسکین دهنده مثل دمنوش گل داوودی
• گذاشتن زردچوبه یا زنجبیل روی دندانی که عفونی شده است.

عوارض عفونت دندان چیست؟

از جمله عوارض عفونت دندان عبارتند از:

آبسه دندان

به کرات پرسیده می شود که آیا عفونت دندان باعث مرگ می شود؟ در جواب این سوال باید بگوییم که در برخی موارد خاص ممکن است عفونت دندان به دلیل ضربه ناگهانی یا شرایط خاصی رخ دهد که در چنین شرایطی به تعویق انداختن درمان می تواند بسیار خطرناک باشد و حتی منجر به مرگ فرد می شود. علائم این نوع آبسه دندانی که در پشت دهان ایجاد می شود عبارتند از: تورم در گلو به همراه درد، تب، عدم توانایی در بلع و ….

سلولیت

یکی از نشانه های عفونت دندان کودکان، ایجاد سلولیت است. در این حالت عفونت برخلاف آبسه در یک جا باقی می ماند و نشانه های آن می تواند بوی بد دهان، حالت تهوع، استفراغ و تب و لرز باشد.

سپسیس

در صورت عدم درمان، عفونت وارد خون می شود که منجر به بروز بیماری سپسیس می شود. در این بیماری بدن در واکنش به عفونت علائمی مثل هذیان گویی، بالا و پایین شدن دمای بدن، ضربان قلب بالا، کاهش سطح هوشیاری، افزایش تعداد تنفس، احساس درد در دست، پا و ستون فقرات را نشان می دهد.

استئومیت (عفونت استخوان)

یکی از عوارض خطرناک عفونت دندان وارد شدن آن به خون، درگیر کردن استخوان ها است که به آن استئومیت یا عفونت استخوان گفته می شود.

کیست دندان

کیست دندان در اثر عفونی شدن دندان ممکن است اتفاق بیفتد که به دلیل تجمع مایع در حفره پایینی دندان ایجاد می شود. در صورتی که عفونت دندان سریع تشخیص داده شود با دارو قابل درمان است در غیر این صورت نیاز به جراحی پیدا می کند.