بوی بد دهان شکایت رایجیه که افراد زیادی رو درگیر خودش کرده. شاید به بوی دهان یا هالیتوز (Halitosis) به چشم یک بیماری یا مساله جدی نگاه نشه، اما همین بوی بد میتونه جوانب زیادی از زندگی افراد رو تحت تاثیر خودش قرار بده و مساله کم اهمیتی نیست. بنابراین رسیدگی و درمانش رو نباید پ

شت گوش انداخت. با مشخص کردن علت هالیتوزیس میشه به راحتی و به صورت 100 درصدی اون رو ریشه کن کرد. دندانه توی این مقاله سعی کرده که به زبانی بسیار بسیار ساده راه حل ها و روش های کاهش بوی بد در دهان (سوای از علتش) رو براتون آماده کنه. اگه شما اخیرا با این مشکل روبرو شدین حتما این مقاله رو بخونید که حسابی به دردتون میخوره.

و اما درمان بوی بد دهان چگونه است؟

اگه بتونید علت هالیتوز دهان را تشخیص بدید، قطعا کارتون تو درمان اونم راحت تره! برخی از روش هایی که اینجا می گیم می تونن یه درمان 100 درصد بوی بد دهان باشند، پس حتما امتحانش کنید.

👋 این مطب رو از دست ندید: این 5 تا علامت نشون میده که شما به یک دندونپزشک احتیاج دارید

پروبیوتیک مصرف کنید

احتمالاً اسم پروبیوتیک ها بارها (مخصوصاً این روزها) بیشتر به گوشتون خورده باشه. پروبیوتیک ها یه سری باکتری بسیار خوب و مفید برای بدن ما هستند، که به حفظ و ارتقای سلامتی ما و بهبود عملکردش کمک می کنند. در واقع بدن ما از تعداد زیادی باکتری خوب و بد تشکیل شده و در حالت عادی تعداد اینا با هم در تعادله. اما هرچی باکتری های خوب بیشتر باشه طبیعتا میتونن بر باکتری های بد غلبه کنند و بهتر به بدن ما کمک کنن.

دهان ما انسان ها حدودا نزدیک به 700 گونه مختلف باکتری خوب و بد داره. البته اینم بگم که بیشتر افراد حدود 32 تا 70 یا 80 تا گونه از این باکتری ها توی دهانشون دارن. یه سری از این باکتری ها مخربن، برای مثال باکتری های استرپتوکوکوس موتانس (Streptococcus mutans) و پورفیروموناس ژنژیوالیس (Porphyromonas gingivalis) نقش بسیار خرابکارانه و پررنگی در پوسیدگی دندان و پریودنتیت (عفونت لثه) دارن. اما یه سری دیگه از این باکتری ها خیلی خوبن. مثلاً استرپتوکوک سالیواریوس (S. salivariu) یکی از این باکتری خوباست که به هضم غذا توی دهان کمک میکنه، البته این تنها کارش نیست. ثابت شده که این باکتری خفن باکتری هایی که باعث ایجاد بوی بد دهان میشن رو خیلی شیک از بین می‌بره (همین کار رو دهانشویه آنتی باکتریال انجام میده. اما دهانشویه ها باکتری های خوب و بد رو به یک اندازه از زیر تیغ رد می کنند)

محصولات پروبیوتیک حاوی تعداد زیادی باکتری S. salivarius K12 و S. salivarius M18 هستند. این باکتری خودشون یک قشون همه فن حریف هستند که به باکتری های خوب دهان کمک میکنند تا سطح سلامتی دهان و دندان رو بیشتر کنند. اونا به کاهش پوسیدگی دندان و از بین بردن بوی بد در دهان کمک بسیار زیادی می‌کنند.

داروهای بدون نسخه بخرید

هرچند که بهترین و موثرترین روش برای از بین بردن بوی بد دهان رعایت بهداشت دهان و دندان هستش، اما یه سری داروی با نسخه و بدون نسخه هم هستن که میشه ازشون برای این منظور استفاده کرد. برای مثال دهان شویه هایی که حاوی عوامل آنتی باکتریالی مثل ستیل پیریدینیوم کلراید (Cepacol)، کلرهگزیدین (Peridex) یا پراکسید هیدروژن هستند، میتونن هالیتوزیس یا همون بد بویی دهان رو درمان کنند. همچنین استفاده از خمیردندون ها و اسپری های خوش بو کننده دندون میتونن به شما کمک بسیار زیادی کنن. این محصولات میکروب های ایجاد کننده بوی بد دهان رو از بین می برند و نفس شما رو تازه تر می کنند.

به جز اینا، اگر علت بوی بد دهان شما به دلیل رفلاکس اسیده معده یا GERD هستش، داروهایی مثل مسدود کننده های H2، مهارکننده های پمپ پروتون (PPI) یا داروها آنتی اسید هم ممکنه به کاهش هالیتوز بهتون کمک کنه. همین که مشکل رفلاکس اسیدتون برطرف بشه مشکل بوی نامطبوع دهان هم خود به خود برطرف میشه. ولی خاهشاً بدون مشورت با پزشک این داروها رو استفاده نکنید.

هرچیزی نخورید!

علت بوی دهان (در اغلب موارد) مصرف بعضی از مواد غذایی و خوراکی هایی هستش که رایجه و بوی نامطبوی دارن و یا اینکه در داخل دهان به خاطر فعل و انفعالات خاصی بوی بد ایجاد میکنند. اینایی که لیست کردم همشون باعث هالیتوزیس میشن و هممون اینو میدونیم اما خب بعضی وقتا هوس این مواد خوراکی و می کنیم:

• سیر
• پیاز
• ماهی
• قهوه
• غذاهای پرادویه
• بعضی از (مخصوصا تره و تربچه)
• حتی لبنیات
• و…

اما خب خوشبختانه بوی بد دهان اگر ناشی از این خوراکی ها باشه موقتیه و حتی اگه مسواک نزنیم خود به خود با بزاق دهان از بین میره. ولی اگه مسواک بزنید یا دهانشویه استفاده کنید بوی بد زودتر از بین میره.

این وسط یه سری غذا و خوراکی هستن که نه تنها هیچ بوی بدی برای شما ایجاد نمیکنند که حتی خودشون باعث رفع بوی بد دهان میشن. بعضی از این غذاها و مواد رو اینجا لیست کردم:

• سیب
• گیاهان تازه
• زنجبیل
• سبزیجات معطر
• خربزه
• دارچین
• چای سبز

و یه درمان فوق العاده موثر دیگه میشه دانه رازیانه؛ این دانه نه تنها باعث افزایش جریان بزاق میشه بلکه به خنثی سازی بوهای بد و به هضم غذا کمک بسیار زیادی میکنه. دانه رازیانه اصل جنسه و به طور طبیعی خاصیت ضدباکتریایی داره.

نوشیدن مایعات فراوان، به ویژه آب، به تولید و ترشح هرچه بیشتر جریان بزاق کمک می کنه. یک لیوان آب بعد از خوردن غذا، می تونه ذرات ریز مواد غذایی که بین دندون ها و بخش های مختلف دهان به دام افتادن رو بشوره ببره. همچنین جویدن آدامس های بدون قند بعد از هر وعده غذایی میتونه خیلی خوب باشه و به افزایش بزاق دهان کمک کنه.

هر روز زبونتون رو تمیز کنید

شاید تمیز کردن زبون یا مسواک زدنش یکم بی معنی و بی فایده به نظر بیاد. اما اگه بدونید که بیشتر بد بویی دهان از همین زبان بلند میشه تعجب میکنید. به عبارتی نزدیک به 40 درصد کل بوی نامطبوع دهان مربوط به زبان ما میشه، اما چرا؟ چون تا دلتون بخواد روش باکتری هست. یعنی یک بستر فوق العاده خوب برای باکتری های مضر دهانه. پس چکار کنیم؟

هر روز اول صبح زبونتون رو با مسواک نرم به آرومی مسواک بزنید. کافیه چند روز اینکار و امتحان کنید تا خودتون متوجه بشید که چطوری تمیز کردن یا مسواک زدن زبان تاثیر خوبی روی کاهش هالیتوزیس داره.

اگر زیاد آب نمی خورید نوشیدنی های دیگه رو امتحان کنید

بعضیا اساسا آب کمی مینوشند و چندان میانه ای با نوشیدن آب کافی ندارن. این افراد برای درمان بوی بد دهان خودشون می تونن یه سری مایعات دیگه رو امتحان کنند. برای مثال چای سبز بهترین درمان بوی بد در دهان و آبرسان داخل دهان است. چای سبز حاوی آنتی اکسیدان های زیادیه که می تونه به بهبود تنفس و خوشبو شدن دهان کمک کنه. از قدیم‌الایام هم مردم برای مبارزه و درمان هالیتوزیس از ترکیب لیمو و چای سبز استفاده میکردن و هنوز هم این روش می تونه درمان 100 درصد بوی بد دهان باشه.

درباره قرص نعناع تجدید نظر کنید

مادر بزرگهای ما همیشه خدا یکی از گزینه های روی میزشون برای درمان بوی بد دهان نعنا یا دمنوش نعناع بوده و هست اما هیچوقت از قرص نعناع برای اینکار استفاده نکردن. به این نکته توجه کنید که ممکنه نعناع خودش روش مناسبی برای درمان سریع بوی بد دهان باشه، اما مصرف قرص نعناع همیشه بهترین گزینه برای خوش بو شدن دهان نیست. چرا؟

چون بعضی از قرص های نعناع حتی ممکنه بوی دهان رو بدتر کنن چونکه حاوی قند ها و مواد نگهدارنده مضر هستند. به علاوه قرص نعناع یک روش ساده و البته موقتی برای درمان هالیتوزیسه و در طولانی مدت نمی تونه بوی بد و مزمن رو از بین ببره. بنابراین مثلا اگه علت هالیتوز شما مشکل گوارشی مثل رفلاکسه اصلا کار درستی نیست که به صورت موقتی و با چیزی مثل قرص نعناع اون رو درمان کنید. و در کل قرص نعناع تنها زمانی خوبه که بوی بد دهان صبحگاهی دارید؛ مثلا اول صبح یه دونه میزنید بالا و فقط مشکل بوی بد دهان رو در صبح رو و به صورت موقتی رفع می کنه.

با مسواک های قدیمیتون خداحافظی کنید

گاهی اوقات یک مسواک قدیمی می تونه مقصر ایجاد بوی بد در دهان باشه. منظورم از قدیمی این نیست که مسواک برای چند سال پیش باشه، نه! مسواکا رو باید هر 3 ماه یکبار عوض کنیم. در برخی موارد زمانی که مسواک ها بیشتر از 3 ماه استفاده بشن میتونن در بدبو شدن دهان نقش داشته باشند. مخصوصا اگر مسواک شما از کیفیت خوبی برخوردار نباشه. اما چرا باید مسواک را تعویض کنیم؟

چون باکتری ها می تونن در طولانی مدت روی مسواک بنشینند و روی اون تکثیر بشن. همین باکتری ها به محض اینکه از طریق مسواک به دندان منتقل بشن می تونن باعث بوی بدی در دهان شما شوند. بنابراین حتما هر 3 ماه یکبار مسواک خودتون رو عوض کنید. مخصوصا اگر اخیرا سرماخوردگی و یا هر بیماری مشابه دیگه ای مثل خدایی نکرده کرونا یا آنفولانزا گرفتید.

از دندان مصنوعی، ایمپلنت و روکش خودتون مراقبت کنید

کسانی که دندان مصنوعی، ایمپلنت دندان، روکش دندان، بریج، دستگاه ارتودنسی و …. دارند میتونن مستعد بد بو شدن دهان بشن. اگه به موقع این مواردی رو که نوشتم تمیز کنید و به خوبی ازشون مراقبت کنید هیچوقت هالیتوزیس نمیگیرید. اما اگه به موقع بهشون رسیدگی نکنید و اون ها رو تمیز نکنید میتونن هم به لثه شما آسیب بزنن و هم اینکه باعث شدیدتری شدن هالیتوز بشن.

به یک دندانپزشک مراجعه کنید

داشتن دهان بد بو اون هم به صورت گاه و بیگاه طبیعیه، اما اگر به صورت مزمن چنین مشکلی دارید برای درمان اون باید در اولین قدم به یک دندانپزشک عمومی یا یه متخصص دندانپزشکی مراجعه کنید تا شما رو معاینه و ارزیابی کنه.

دندانپزشک میتونه با یک ارزیابی دقیق و در صورت نیاز با استفاده از روش های تشخیصی مثل تصویر برداری با کمک اشعه ایکس، ریشه و یا علت اصلی بوی بد دهان را تشخیص دهد. دندونپزشک همچنین میتونه به درمان بوی بد دهان به علمی ترین وبی خطرترین روش ممکن به شما کمک کنه.

منابع

• hopkinsmedicine.org
• mayoclinic.org